1

Temat: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Kilka lat temu Toriman zaprojektował układ podłączenia pamięci statycznej SRAM zamiast podstawowych 64kB DRAM. Tori zbudował i uruchomił z sukcesem prototyp oraz opublikował kompletny projekt z opisem działania na swojej stronie: http://raven1.magix.net/static/static.html

Od dawna chodziło mi po głowie zbudowanie wg tego projektu rozszerzenia, które zmieści się w całości pod procesorem, z wykorzystaniem takich elementów, które każdy będzie w stanie samodzielnie polutować sobie w domu. Z rozmów z Torimanem wiem, że udostępnia on projekty do ich budowy w domowym zaciszu w celu propagowania projektów DIY, a więc i ja chciałem dołożyć coś od siebie dla ludzi w tej materii i na podobnych zasadach udostępnić to, co zaprojektowałem. W załącznikach wrzucam więc schemat i wzór płytki pcb.

Moje rozwiązanie bazuje na tanich i póki co dostępnych jeszcze w sprzedaży kościach pamięci W24512AK o pojemności dokładnie 64kB - czyli idealnie tyle ile potrzebujemy. Dodatkowo kość, którą zaproponowałem występuje w obudowie DIP, co tym bardziej powinno ułatwić samodzielny montaż rozszerzenia.
Rozszerzenie wymaga bardzo mało elementów - poza kością pamięci musimy wlutować tylko jeden układ 74HCT00 w wersji smd oraz dwa kondensatory 100nF również w wersji smd i na koniec dwie listwy precyzyjne żeńskie.
Montaż w komputerze również jest bardzo prosty: usuwamy oryginalną pamięć DRAM, wyciągamy procesor z płyty głównej, montujemy w jego miejscu podstawkę jeśli nie mieliśmy, rozszerzenie wpinamy w podstawkę, a procesor w rozszerzenie. Dodatkowo podpinamy/lutujemy dwa kabelki - jeden z nich dostarcza sygnał CASINH, drugi EXTSEL. Na płytce są w tym celu przewidziane miejsca na goldpiny, lub można przylutować po prostu kabelki bezpośrednio do płytki.
W tym miejscu dołożę wyjaśnienie. Na stronie Torimana był przedstawiony schemat pierwotny, który nie uwzględniał jednej dość istotnej rzeczy. Właśnie sygnału EXTSEL. Sygnał ten jest używany w komputerach serii XL na złączu PBI, oraz w serii XE ze złączem ECI. Sygnał ten potrzebny jest jeżeli chcemy podłączyć zewnętrzne urządzenie dostarczające nam z zewnątrz pamięć RAM. Takie zewnętrzne urządzenia odłączają wewnętrzny RAM podpinając się w jego miejsce i do tego właśnie służy linia EXTSEL. Jeżeli nie uwzględnimy tej linii w naszym rozszerzeniu, to nie będzie możliwe wówczas korzystanie np. z zewnętrznych rozszerzeń pamięci, czy też kartridży diagnostycznych zawierających własny RAM.
W każdym razie, opisana tutaj wersja układu zawiera obsługę tej linii, czego implementacja była bardzo prosta i wymagała tylko wykorzystanie jednej nadmiarowej bramki z układu 74HCT00, która w pierwotnym schemacie Torimana pozostawała niewykorzystana, a więc nie trzeba było nawet dokładać ani jednego dodatkowego elementu, a sygnał EXTSEL mamy w razie czego uwzględniony w naszym układzie:-)

Na zdjęciach z testami rozszerzenie jest podłączone na płycie 65XE bez złącza ECI. W wypadku tej rewizji płyty sygnał EXTSEL nie jest używany, a kabelek został podpięty na wyrost, tylko po to, żeby pokazać gdzie się go podpina. W przypadku tej płyty głównej wystarczy podpiąć EXTSEL na rozszerzeniu SRAM bezpośrednio do plusa zasilania. Również w przypadku pozostałych rewizji płyt gdyby nie interesowało nas połączenie EXTSEL i z góry założymy, że nie jest nam ono potrzebne, wówczas możemy też podać tam po prostu plus zasilania. Najprościej definitywnie możemy uzyskać pozbycie się sterowania EXTSEL zwierając podczas lutowania nogę 13 i 14 układu 74HCT00. Na zdjęciach kabelki są podpięte złączkami pomiarowymi, bo przekładałem testowo rozszerzenie do różnych płyt, ale docelowo oczywiście warto te kabelki normalnie porządnie przylutować na płycie i dostosować ich długość elegancko:-)
Opis gdzie podłączyć owe dwa kabelki znajduje się na schemacie.

Ponieważ zamawiając płytki na własny użytek, jak zwykle zamówiłem więcej, więc są u mnie dostępne dla chętnych osób.
Możliwości są dwie: koszt płytki to 15zł (dostępne od ręki), ale jeśli chcecie, to mogę zebrać dodatkowo komplety elementów tworząc kompletne zestawy do samodzielnego montażu. Koszt takiego kompletnego zestawu to było by 45zł.
W obu przypadkach należy doliczyć koszt wysyłki 9zł.
Jeżeli kogoś interesują gołe płytki PCB, to proszę o kontakt na PW, dostępne są od ręki.
Osoby zainteresowane kompletem elementów do samodzielnego montażu proszę zapisać się w wątku na listę na kompletne kity do montażu, żebym wiedział ilu jest chętnych. Jak zbierze się lista, to zamówię elementy, pamięci muszę ściągnąć z Chin, więc czas realizacji to pewnie będzie około miesiąca.

Swój wzór płytek, a także schematy publikuję oraz sprzedaję płytki w porozumieniu i za zgodą Torimana.

Dziękujemy Torimanowi za świetny projekt:-)

Post's attachments

ready.jpg 150.54 kb, liczba pobrań: 1 (od 2019-07-15) 

selftest.jpg 167.42 kb, liczba pobrań: 1 (od 2019-07-15) 

sram adapter.jpg 69.75 kb, liczba pobrań: 3 (od 2019-07-15) 

sram pcb.png 67.99 kb, liczba pobrań: 3 (od 2019-07-15) 

sram schemat.png 53.05 kb, liczba pobrań: 5 (od 2019-07-15) 

Tylko zalogowani mogą pobierać załączniki.

2

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Chciałem zauważyć, że Lotharek ma już takie coś w ofercie. Wiadomo, że jak się samemu zrobi, to jest inaczej, więc tylko tak dla porządku piszę.

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

3

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

@perinoid: Raczej nie "ma już", tylko "ma dopiero". Tori zaprojektował to jak wspomniałem już dawno temu. Produkt, który przytoczyłeś jest zjechany współcześnie właśnie ze schematu Toriego, ale nie uwzględnia poprawki dotyczącej sygnału EXTSEL, której Tori już nie opublikował i to w zasadzie jedyna różnica w samym układzie, poza oczywiście faktem, że jest produktem komercyjnym a nie DIY.
Projekt Toriego, jak i moja implementacja od początku ma charakter DIY, nie zamierzam z nikim, ani niczym konkurować, nie będę też tego produkował, ani handlował tym na szeroką skalę, a jedynie jest to akcja jednorazowa, bo chciałem coś takiego sobie zbudować i spopularyzować jednocześnie ten bardzo dobry projekt Torimana w celu udostępnienia go tym, którzy lubią sobie pomajsterkować i pogrzebać w Atari. Dobrałem też elementy takie, które są tanie i łatwe do lutowania i pozwolą na pobawienie się tym we własnym zakresie w domowym zaciszu:-)
W "Fabryce" idea jest też taka, żeby opisać zasadę działania, udostępnić schematy, itd. W wątku pominąłem dokładny opis działania, ale podlinkowałem na początku stronę Toriego, gdzie to wszystko jest dokładnie przedstawione.

4

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Nie neguję, wręcz popieram takie pomysły :-) Dobra robota.

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

5

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

A tak w ogóle, to spoko, nie widzę problemu: jest sobie produkt Lotharka, niech sobie będzie, myślę, że jedno drugiemu nie przeszkadza. Lotharek robi produkty jakościowo dobre czego też nie neguję, target jak mniemam ma głównie na zachód, a my tu sobie dłubiemy DIY we własnym małym podwórku:-) W zasadzie dobrze też, że wspomniałeś o jego produkcie tutaj, bo faktycznie na forach powinno się ułatwiać trafianie linkami z jednych miejsc w kolejne dotyczące tego samego tematu gdyby ktoś w przyszłości czegoś sobie o tych sprawach szukał.
Moja praca, którą się dzielę w projektach w całości przeze mnie otwarcie udostępnianych ma też podtekst taki, żeby stymulować dalszy rozwój i powstawanie kolejnych projektów innych osób z wykorzystaniem naszej wspólnej wiedzy, którą mam nadzieję dalej pogłębiać.

6

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Czy w związku z tym, że depopulujemy oryginalny RAM na płycie, zmienia się coś w kwestii pionowych pasów po jednej stronie ekranu, których powodem jest odświeżanie pamięci?

7

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Szczerze mówiąc pomyślałem o tym samym jak brałem się za budowę rozszerzenia i myślałem, że to poprawi kwestię pasków. Jednak u siebie nie zauważyłem wyraźnej różnicy z pamięcią SRAM w stosunku do DRAM. Prędzej poprawę w tym względzie dawała mi wymiana kondensatorów, ale to też różnie. Jak wiadomo każdy egzemplarz ma bardziej lub mniej widoczne te paski. Moim zdaniem tutaj chodzi nie tyle o samą pamięć, tylko o sygnały zegarowe, które pomimo podmiany pamięci nadal nam po płycie przecież biegają.
Mam jeszcze jedną płytę, która z tego co pamiętam chyba dawała bardzo wyraziste paski, postaram się przy wolnej chwili wylutować z niej procesor i sprawdzić pod tym kątem czy na niej zaobserwuję jakąś różnicę.

8

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Mq napisał/a:

A tak w ogóle, to spoko, nie widzę problemu: jest sobie produkt Lotharka, niech sobie będzie, myślę, że jedno drugiemu nie przeszkadza. Lotharek robi produkty jakościowo dobre czego też nie neguję, target jak mniemam ma głównie na zachód, a my tu sobie dłubiemy DIY we własnym małym podwórku:-) ...

Bill Gates kiedyś powiedział, że Linux to rak toczący oprogramowanie... a czym jest DYI? :-) Dla mnie może być nawet żabą, rybą czy innym cosiem. Sprawia fan i satysfakcję. Oczywiście piszę się na 2 xPCB. Świetna robota Mq - jak zwykle! A wkład Torimana jest nieoceniony i jeszcze chyba do końca niezbadany ... we will see.

Pozdrawiam,

1. pancio.net x2 (PCB)

Ostatnio edytowany przez pancio.net (2019-07-15 16:50:09)

https://systemembedded.eu/
""Ja bardzo przepraszam, ale podejrzenia panów są całkowicie bezpodstawne. Ja niczym nie handluję. Ta pani przyszła do mnie w tym Pancake-u i w nim wychodzi.""
ABBUC Member #319. Preferowana forma kontaktu: email

9

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

@pancio.net, ale napisałeś że "dwa zestawiki", a na liście że PCB. Samo PCB to nie zestawik, bo to tylko płyteczka jedna mała:-)
Popraw proszę, bo jak chcesz samo PCB, to wystarczy napisać do mnie PW bez żadnych zapisów i jest od ręki. "Zestawiki" natomiast rozumiem jako komplet elementów wraz z PCB, a na to proszę o zapisy, bo wtedy części muszę dopiero zamówić i muszę wiedzieć ile potrzeba jeśli są chętni.

10

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Ja w tej chwili nie jestem w stanie się zadeklarować - czeka mnie duży wydatek (wiadomy wąek) i dopiero potem będzie coś wiadomo dalej ;)
A pro po - Mq, a nie myślałeś o rozszerzeniu RAM przez port cart lub cart+eci (jakoś to niemiaszki zrobili swego czasu - 320KB). Na coś takiego byłbym chętny, tym bardziej, że sprawdzało by się w stokowych komputerach dla purystów też ;)

Sikor umarł...

11

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

mq: zdajesz sobie sprawę, że odwzorowanie dwóch równań logicznych za pomocą bramek jest ani odkrywcze ani nowe, więc ten twój schemat mogę nazwać "zjechanym" z dowolnego pisma o mikrokomputerach z lat 80? zastanawiasz się czasem co właściwie piszesz i czy aby nikt nie wyciągnie z tego konsekwencji?
to nie jest tak, że podłączenie pamięci statycznej wymaga od podłączającego geniuszu - wystarczy sięgnąć do literatury, albo pomyśleć chwilę samemu

przechodze na tumiwisizm

12

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Mq napisał/a:

@perinoid: Raczej nie "ma już", tylko "ma dopiero". Tori zaprojektował to jak wspomniałem już dawno temu. Produkt, który przytoczyłeś jest zjechany współcześnie właśnie ze schematu Toriego, ale nie uwzględnia poprawki dotyczącej sygnału EXTSEL, której Tori już nie opublikował i to w zasadzie jedyna różnica w samym układzie, poza oczywiście faktem, że jest produktem komercyjnym a nie DIY.
Projekt Toriego, jak i moja implementacja od początku ma charakter DIY, nie zamierzam z nikim, ani niczym konkurować, nie będę też tego produkował, ani handlował tym na szeroką skalę, a jedynie jest to akcja jednorazowa, bo chciałem coś takiego sobie zbudować i spopularyzować jednocześnie ten bardzo dobry projekt Torimana w celu udostępnienia go tym, którzy lubią sobie pomajsterkować i pogrzebać w Atari. Dobrałem też elementy takie, które są tanie i łatwe do lutowania i pozwolą na pobawienie się tym we własnym zakresie w domowym zaciszu:-)
W "Fabryce" idea jest też taka, żeby opisać zasadę działania, udostępnić schematy, itd. W wątku pominąłem dokładny opis działania, ale podlinkowałem na początku stronę Toriego, gdzie to wszystko jest dokładnie przedstawione.

nie dam sie wciagnac w dyskujse, ale powiem tylko : pierd... Panie.


https://lotharek.pl/img/SRAM_v4.JPG...

serdecznie proszę o maile na lotharek@lotharek.pl z tematem ATARIAREA - inne formy komunikacji zawodzą...
"The worth of all people is dependent on how they spend their life making contributions" - Kano Jigoro
FKMC /Fan Klub Malej Czarnej/   @Grey

13

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

@Candle

Tyle, że przez wiele lat nikomu się nie chciało pomyśleć nad dwoma równaniami logicznymi. Okazuje się, że wzmianka na temat rozmyślania nad s-ram w Atari pojawiła się tu na forum już w 2007 roku

http://www.atari.org.pl/forum/viewtopic.php?id=4416

a moje rozwiązanie z powodu wielu przeszkód pojawiło się dopiero w 2014 roku.

Wiesz dlaczego zrobiłem i opublikowałem ten projekt? Otóż - NIGDZIE nie spotkałem się z rozwiązaniem tego "problemu" bo gdyby był to bym tego nie powielał - proste.

Poza tym - ja również nie dam się wciągnąć w dalsze dyskusje jak napisał poprzednik, z którym miałem wątpliwą przyjemność wymienić kilka zdań nt. myślenia, tworzenia i tak dalej po czym najprawdopodobniej nic już nie udostępnię w taki sposób jak dotychczas.

Dziękuję bardzo w tym miejscu dla Mq, że chciało mu się udoskonalić projekt i przerobić tak by był bardziej "user friendly". Zresztą to co wychodzi spod jego ręki jest jakoś tak - eleganckie, że nie sposób się przyczepić.

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

14

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Candle, nie jestem odkrywcą, nowatorem, ani tym bardziej geniuszem. Jedynie zaprojektowałem PCB do gotowego schematu i zrobiłem kilka sztuk płytek na potrzeby własne, oraz mogę się podzielić pozostałymi. Jak ktoś jest chętny, to mogę również udostępnić pliki Eagle do dowolnego użytku. Dodatkowo zaproponowałem wspólny zakup części, żeby osoby zainteresowane tematem mogły zaoszczędzić na kosztach wysyłek, bo do projektów DIY do retro kompów niestety trudno jest dostać części w jednym miejscu, a kupując w kilku różnych miejscach przepłaca się na wysyłkach. Jeśli jesteś zainteresowany płytkami, albo kompletem części, to zapraszam do współudziału w kosztach. Akcja jest jednorazowa i płytek jest dostępnych niewielka ograniczona ilość.

Lotharek: też jestem daleki od wciągania się w dyskusje poza tematem merytorycznym wątku. Perinoid wspomniał o Twoim produkcie, to napisałem o różnicy względem sygnału EXTSEL, bo na Twojej stronie nie ma o tym mowy, ani płytka będąca tam na zdjęciach nie uwzględnia tego sygnału, a przynajmniej nigdzie tam takiej opcji nie widać, ani opisana nie jest. Zrobiłeś nową wersję, to fajnie, bo ten sygnał warto uwzględnić, zwłaszcza, że jest to proste w implementacji. Dobra robota.

Wątek ma na celu rozpropagowanie sposobu implementacji pamięci statycznej w retro komputerach jako waloru edukacyjnego i stymulowanie dalszych projektów, więc bardzo proszę o ewentualny udział w wątku w tym kontekście. W pozostałych kwestiach nie dyskutuję, jedynie za słówko "zjechany" przepraszam jeśli kogoś uraziłem, może faktycznie było trochę nieeleganckie.

15

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

jak podłączyć pamięć statyczną jest też w książce "6502 i jego rodzina"
pierwsza wersja 1mb która zrobiłem była też na sramie, istnieje również wersja na bogato, gdzie s-ram jest podłączony jako d-ram tj z demultipleksowaną magistralą adresową - w końcu jak szaleć to szaleć
po prostu nikomu nie przyszło do głowy że to takie innowacyjne i trzeba koniecznie nadmuchać cała sprawę w mediach

mój point jest taki by sobie nie uzurpować praw do czegoś tak błahego, bo zaraz się okaże, że albo są na to patenty, albo miganie diodą na porcie joysticka będzie czymś niesamowitym

i jeśli ktoś chce sobie robić cokolwiek na podstawie jakichkolwiek projektów jemu dostępnych czy dostępnych w domenie publicznej - niech to robi, ale niech nie pisze, że iksiński zerżną je od kowalskiego

Ostatnio edytowany przez Candle (2019-07-15 19:03:23)

przechodze na tumiwisizm

16

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Mq napisał/a:

@pancio.net, ale napisałeś że "dwa zestawiki", a na liście że PCB. ...

Poprawiłem... chodziło mi oczywiście o PCB-ki

https://systemembedded.eu/
""Ja bardzo przepraszam, ale podejrzenia panów są całkowicie bezpodstawne. Ja niczym nie handluję. Ta pani przyszła do mnie w tym Pancake-u i w nim wychodzi.""
ABBUC Member #319. Preferowana forma kontaktu: email

17

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

czy ta modfikacja pozwala na dostep do ram zasloniety przez rejestry sprzetowe? (mapram)

http://atari.pl/hsc/ad.php?i=1.

18

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Ta modyfikacja w zasadzie podmienia tylko standardową pamięć DRAM na SRAM, mapa pamięci i sposób dostępu się nie zmienia.

19

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

A ja poproszę 2 zestawy do samodzielutowania.  Poczekam.

20

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Ok, to na samo PCB nie róbcie listy, załatwiam od ręki na PW, natomiast na kit proszę się zapisywać.

Lista na kit (zestaw do samodzielutowania:-)):
1. Artu2tu 2szt.
2.

21

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

EDIT: nieaktualne :) jak ktoś nie czyta postów, to tak się kończy. @mq: napiszę na PW ;)

Ostatnio edytowany przez seban (2019-07-16 14:02:00)

22

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Czy to działa w 600XL bez dalszych modyfikacji komputera?

23

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Nie mam 600XL żeby przetestować, a teraz tez nie mam pod ręką schematów... Pewnie zadziała, ale czy tak całkowicie bez żadnych dodatkowych zabiegów, to nie wiem, trzeba by przeanalizować temat. A może ktoś wie?

24

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

@ZuluGula

popatrz u Igiego: http://blog.3b2.sk/igi/post/64kB-static … 600XL.aspx

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

25

Odp: Pamięć SRAM jako podstawowe 64kB - projekt Torimana

Tak z ciekawości, po co komu MAPRAM ?

Ostatnio edytowany przez Cobol (2019-12-06 21:35:42)