Jak skopiować ATR na dyskietkę i odwrotnie cz. 2
- dely / Blowjobb
Drugi odcinek artykuÅ‚u o przenoszeniu danych pomiÄ™dzy PC, a Atari poÅ›wiÄ™cimy — jak obiecywaliÅ›my wczeÅ›niej — kopiowaniu tzw. programów caÅ‚odyskowych. Dyskietki z takimi programami nie zawierajÄ… dyskowego systemu operacyjnego (DOS) i Å‚adujÄ… zawarte na nich programy od razu po wÅ‚Ä…czeniu komputera — nie jest konieczna żadna interakcja, można też przyjąć, że wszystkie gry Å‚adowane sÄ… wÅ‚aÅ›nie w ten sposób. Wystarczy wÅ‚Ä…czyć stacjÄ™ dysków, a chwilÄ™ po tym komputer z przyciÅ›niÄ™tym klawiszem OPTION i program automatycznie zaÅ‚aduje siÄ™ do pamiÄ™ci i uruchomi — oprócz gier, w ten sposób Å‚adowano również niegdyÅ› programy demonstracyjne i użytkowe.
Po tym krótkim wstÄ™pie przystÄ…pimy do pracy. Co bÄ™dzie potrzebne, a także czego nie da siÄ™ zrobić — pisaliÅ›my w poprzednim odcinku. Przypomnijmy: SIO2SD oraz DISKCOPY 1.16 autorstwa JarosÅ‚awa Kucisza, na marginesie warto dodać, że posiadacze QMEG+ 4.04 nie muszÄ… korzystać z dodatkowych programów — kopier sektorowy majÄ… wbudowany (na koÅ„cu artykuÅ‚u opiszemy również w jaki sposób z niego korzystać).
Kopiowanie rozpoczniemy od nagrania na SIO2SD pliku ATR zapisanego sektorowo. Jak poznać taki obraz dyskietki? NajproÅ›ciej spróbować otworzyć go w omawianym wczeÅ›niej programie MakeATR — podczas próby wgrania go za pomocÄ… opcji OPEN ukaże siÄ™ komunikat "Unknown DOS format. Couldn?t continue" — dwie takie dyskietki znajdziecie na koÅ„cu artykuÅ‚u (demo Bitter Reality oraz grÄ™ Agent USA). Ustawmy wybrany do skopiowania obraz dysku jako D3:, a ten z programem DISKCOPY jako D1:, przyjÄ™liÅ›my tu zaÅ‚ożenie, że fizycznÄ… stacjÄ™ dyskietek mamy ustawionÄ… wciąż jako D2: (w jaki sposób ustawić stacjÄ™ opisaliÅ›my w poprzedniej części). Teraz możemy wÅ‚Ä…czyć stacjÄ™ dysków oraz Atari z wciÅ›niÄ™tym klawiszem OPTION.
Po chwili powinien zaÅ‚adować siÄ™ DOS, skÄ…d możemy uruchomić program kopiujÄ…cy po prostu wpisujÄ…c jego nazwÄ™ (DISKCOPY). JeÅ›li mamy rozszerzonÄ… pamięć, kopier spyta siÄ™ o pozwolenie na jej użycie. Warto siÄ™ zgodzić, ponieważ od jej użycia zależy wielkość bufora, który pozwala na szybsze kopiowanie — w przypadku pamiÄ™ci podstawowej jest to 52 KB, co oznacza kilkukrotne zapeÅ‚nianie i opróżnianie bufora (a także zamienianie dyskietek jeÅ›li posiadalibyÅ›my tylko jednÄ… stacjÄ™ dysków) aby skopiować dyskietkÄ™ w podwójnej gÄ™stoÅ›ci. DISKCOPY potrafi rozpoznać rozszerzenia pamiÄ™ci aż do 1 MB, ale do skopiowania "na raz" dyskietki w gÄ™stoÅ›ci DD wystarczy najpopularniejsze rozszerzenie do 320 KB.
DISKCOPY 1.16
Program komunikuje siÄ™ z użytkownikiem za pomocÄ… graficznego menu obsÅ‚ugiwanego joystickiem, ale można korzystać tylko z klawiatury — klawisze dostÄ™pu sÄ… wyróżnione podkreÅ›leniami przy nazwach opcji (np. start kopiowania: C, ustawienie źródÅ‚owego napÄ™du: F, docelowego: T).
Główną część ekranu zajmuje mapa sektorów i ścieżek na dyskietce. W osi poziomej przedstawione są ścieżki, w pionowej sektory. Po prawej stronie mamy wyszczególnienie dostępnych opcji, pod mapą przy napisie DMS: rozpoznaną gęstość dyskietki, a skrót BUF: oznacza opisywany wcześniej dostępny dla programu bufor.
Pierwsza opcja po prawej (COPYING) rozpoczyna kopiowanie, wczeÅ›niej należy ustawić parametry kopiowania, czyli dyskietkÄ™ źródÅ‚owÄ… (FROM Dx:) oraz docelowÄ… (TO Dx:). Program sam zadba o odpowiednie sformatowanie dysku docelowego. Przycisk DIR w przypadku kopiowania dyskietek niezainicjalizowanych DOSem nie przyda siÄ™ do niczego, natomiast opcja (VERIFY ON/OFF) już jak najbardziej — pozwala na zweryfikowanie poprawnoÅ›ci kopiowania. WÅ‚Ä…czmy jÄ… jeÅ›li chcemy być pewni, że kopiowanie zakoÅ„czy siÄ™ sukcesem. INFO wyÅ›wietla informacje o autorze i wersji programu, a EXIT pozwala wyjÅ›cie z programu.
Aby w naszym przypadku skopiować ATR na fizycznÄ… dyskietkÄ™ wystarczy ustawić opcjÄ™ FROM na D3:, TO na D2, wÅ‚ożyć czystÄ… dyskietkÄ™ do stacji dysków i wybrać opcjÄ™ COPYING. Po jej naciÅ›niÄ™ciu pojawi siÄ™ komunikat z proÅ›bÄ… o wÅ‚ożenie dysku źródÅ‚owego, który potwierdzamy spacjÄ… i możemy obserwować kopiowanie. Po zapeÅ‚nieniu bufora program poprosi o wÅ‚ożenie dysku docelowego — również potwierdzamy spacjÄ… i tym razem oczekujemy na zapisanie danych z bufora na dyskietkÄ™.
Zasadniczo na tym mógÅ‚by skoÅ„czyć siÄ™ ten poradnik, ale warto jeszcze przypomnieć informacjÄ™ z pierwszego odcinka: nie jest możliwe skopiowanie w żadnÄ… ze stron (ani z PC na dyskietkÄ™, ani z Atari na PC) gier i programów użytkowych, które zostaÅ‚y zabezpieczone przez ówczesnych producentów, nie jest również możliwe przenoszenie na dyskietki obrazów w formatach PRO i ATX, które zawierajÄ… wiÄ™cej informacji (m.in. wÅ‚aÅ›nie o zabezpieczeniach) o strukturze danych. Do tego potrzebna jest stacja dysków wyposażona w odpowiednie rozszerzenie (np. Happy Warp, TOMS Multi Drive itp.) — żadna stacja dyskietek (z wyjÄ…tkiem urzÄ…dzeÅ„ TOMS) nie pozwala na kopiowanie zabezpieczonego oprogramowania bez wczeÅ›niejszych przeróbek.
Kopiowanie za pomocÄ… QMEG+ 4.04
Posiadacze komputerów z wbudowanym najnowszym QMEG OS mogą wykorzystać go do szybkiego kopiowania dyskietek zapisanych w sposób sektorowy. Przyjmujemy, że są to bardziej zaawansowani użytkownicy, więc opis będzie dosyć zwarty.
Założenia: obraz źródłowy w D1:, stacja dysków (cel) w D2:, komputer ma przynajmniej 256 KB rozszerzonej pamięci.
Aby rozpocząć proces kopiowania aktywujemy klawiszem 1 stacjÄ™ źródÅ‚owÄ… i naciskamy klawisze R (read), a nastÄ™pnie START — ekran zmieni kolor i rozpocznie siÄ™ kopiowanie. QMEG automatycznie zaÅ‚oży ramdysk o wielkoÅ›ci obrazu źródÅ‚owego i zaznaczy to w panelu: odpowiednio dla gÄ™stoÅ›ci single (powinien siÄ™ pokazać symbol SS po prawej stronie listy napÄ™dów), dla rozszerzonej (symbol ME) i podwójnej (symbol D—)
JeÅ›li wystÄ…pi bÅ‚Ä…d, zostaniemy o nim poinformowani komunikatem z numerem bÅ‚Ä™du i sektora, możemy wtedy nacisnąć: START aby ponowić próbÄ™ odczytu, SELECT aby pominąć sektor lub OPTION aby przerwać kopiowanie. W przypadku gdy wszystko poszÅ‚o zgodnie z oczekiwaniami aktywujemy stacjÄ™ docelowÄ… naciskajÄ…c klawisz 2, klawisz W (write) i znowu START — ekran ponownie zmieni kolor (tym razem na czerwony) i rozpocznie siÄ™ zapisywanie na dysk.
Zobacz też pierwszą część artykułu: kopiowanie dyskietek zainicjowanych za pomocą DOS.
Przydatne programy:
- Altirra — emulator oÅ›miobitowych komputerów Atari dla Windows
- Atari800 — wieloplatformowy emulator oÅ›miobitowych komputerów
- MakeATR — narzÄ™dzie sÅ‚użące do tworzenia i edycji plików ATR
- DOS II+/D — dyskowy system operacyjny
- DISKCOPY 1.16 — program kopiujÄ…cy caÅ‚e dyskietki
- Agent USA
- Bitter Reality — demo by Slight
W aktualnej wersji SIO2SD nie trzeba wgrywać pustych obrazów dyskietek. SIO2SD może je sam stworzyć i sformatować (trzeba wcisnąć shift-K4 dwa razy)